فرسودگی شغلی چیست؟
فرسودگی شغلی چیست و چه مواردی میتواند باعث شود؟
فرسودگی شغلی بیانگر وضعیتی است که در آن افراد احساس خستگی، کاهش انگیزه، بهرهوری پایین در کار و احساس رضایت کمتری از شغل خود دارند.
برای یک مدرس زبان انگلیسی برخی از مواردی که ممکن است به فرسودگی شغلی منجر شود عبارتند از:
1. تکراری بودن فعالیتهای درسی و محتواهای آموزشی.
2. عدم تنوع در روشهای آموزش و ارزیابی.
3. فشار زیاد برای بهبود عملکرد دانشآموزان در آزمونها یا ارزیابیهای مختلف.
4. نبود حمایت کافی از سوی مدیریت آموزشگاه یا موسسه آموزشی.
5.وجود انتظارات غیر واقعی از سوی والدین یا مسئولین آموزشی.
6. کمبود منابع و امکانات آموزشی مناسب.
7. وجود اختلافات فراوان و غیرقابل حل بین دیدگاه های آموزشی مدرس و مسئولین آموزش آکادمی.
8. احساس عدم توانایی در حل و مدیریت مشکلات روزمره کلاسها.
9. ساعتهای کاری طولانی .
10.حجم زیاد کاری خارج از توان
11.عدم وجود امنیت شغلی
پس از بررسی تیتروار هرکدام از مورد بالا حالا می خواهیم با یکدیگر این موراد را به صورت مختصر برررسی کنیم:
1. تکراری بودن فعالیتهای درسی و محتواهای آموزشی:
تکراری بودن فعالیتهای درسی و محتواهای آموزشی میتواند باعث فرسودگی شغلی مدرس زبان انگلیسی شود. زمانی که یک مدرس به طور مداوم با همان موضوعات،
کتابها و روشهای آموزشی مواجه میشود، احساس خستگی و کمبود انگیزه رخ میدهد. این موضوع میتواند منجر به کاهش انگیزه و افت عملکرد در ارائه مطالب و فعالیتهای درسی شود.
برای جلوگیری از این مشکل، مهم است که مدرسان به دنبال بهروزرسانی محتواها، استفاده از روشهای متنوع آموزشی و ایجاد تنوع در فعالیتها باشند.
2. عدم تنوع در روشهای آموزش و ارزیابی.
نبود تنوع در روشهای آموزش و ارزیابی میتواند خیلی زود منجر به فرسودگی شغلی شود. وقتی که یک مدرس محدود به استفاده از یک روش آموزشی یا نوع خاصی از ارزیابی
از سوی آموزشگاه میشود، احساس خستگی و رویارویی با موانع زیادی برای او ایجاد میشود. برای پیشگیری از این مشکل، پیشنهاد می شود که مدرسان با استفاده از
تنوع در روشهای آموزشی مانند بازیهای آموزشی، گفتگوهای گروهی، وسایل آموزشی متنوع و ارزیابیهای چندگانه، برنامههای درسی خود را تنوع بخشند.
3. فشار زیاد برای بهبود عملکرد دانشآموزان در آزمونها یا ارزیابیهای مختلف.
ایجاد فشار بیش از حد برای بهبود عملکرد دانشآموزان در آزمونها یا ارزیابیهای مختلف میتواند باعث فرسودگی شغلی شود. وقتی که مدرسان به طور مداوم
تحت فشار قرار میگیرند تا دانشآموزان را در آزمونها و ارزیابیهای مختلف به عملکرد بهتری دستیابی دهند، احساس خستگی و کاهش انگیزه رخ میدهد.
وجودفشار زیاد از سوی موسسه میتواند باعث کاهش رضایت شخصی و حتی افت اعتماد به نفس مدرس شود. برای پیشگیری ازوقوع این مشکل،
مهم است که مدرسان به دانشآموزان فرصتهای مناسبی برای یادگیری و پیشرفت بدون فشار اضافی ارائه دهند و به جای تمرکز بر آزمونها،
بر روی فرآیند یادگیری تمرکز کنند.
4. نبود حمایت کافی از سوی مدیریت آموزشگاه یا موسسه آموزشی.
زمانی که حمایت کافی از سمت مدیریت مدرسه یا موسسه آموزشی وجودتواشته باشدفرسودگی شغلی و یا ترک آن محل کار خیلی زود اتفاق می افتد.
زمانی که مدرسان احساس کنند که توسط مدیریت مدرسه یا موسسه آموزشی حمایت نمی شوند ویا نیازهای آنها دیده نمی شود و برای رفع مشکلات آنها تلاشی صورت نمیگیرد،
ممکن است احساساتی همچون ناامیدی و بیااهمیت بودن رخ دهد. برای پیشگیری از این مشکل، لازم است که مدیران مدرسه یا موسسه آموزشی
از نظرات و نیازهای مدرسان را بادقت بررسی نمایند و حمایت لازم را به آنها ارائه دهند.
5.وجود انتظارات غیر واقعی از سوی والدین یا مسئولین آموزشی:
انتظارات غیر واقعی از سوی والدین یا مسئولین آموزشی میتواند باعث فرسودگی شغلی شود. وقتی که مدرسان با انتظارات بیش از حد یا غیر واقعی از سوی
والدین یا مسئولین آموزشی مواجه هستند، ممکن است احساس فشار و اضطراب رخ دهد. این انتظارات میتوانند به طور مداوم در ارتباط با انتظارات اجتماعی،
عملکرد تحصیلی دانشآموزان، یا روند آموزشی باشند. برای جلوگیری از این مشکل، مهم است که مدرسان بتوانند انتظارات والدین و مسئولین آموزشی را
به واقعیت نزدیک کنند و با آنها به صورت شفاف و صادقانه ارتباط برقرار کنند.
6. کمبود منابع و امکانات آموزشی مناسب:
نبود منابع کافی و امکانات آموزشی مناسب از مهمترین نکاتی است که میتواند باعث فرسودگی شغلی شود. وقتی که مدرسان با محدودیتهایی مانند کمبود منابع آموزشی،
فضای کلاس، یا تجهیزات مواجه هستند، احساس ناامیدی و ناراضی بودن از شغلشان خواهند کرد. این محدودیتها ممکن است تأثیر منفی بر کیفیت آموزش
و یادگیری دانشآموزان داشته باشند و موجب افت انگیزه و رضایت شغلی مدرسان شود. برای پیشگیری از این مشکل، مهم است که مسئولان آموزشی منابع
و امکانات کافی برای مدارس و موسسات آموزشی فراهم نمایند و توقعات خود را با امکانات ارائه شده تطبیق دهند
تا مدرسان بتوانند به بهترین شکل ممکن وظایف خود را انجام دهند.
7. وجود اختلافات فراوان و غیرقابل حل بین دیدگاه های آموزشی مدرس و مسئولین آموزش آکادمی:
زمانی که مدرسان با اختلافات در مورد رویکردها، اهداف و ارزشهای آموزشی با مدیریت آموزشگاه روبهرو میشوند، احساس عدم انطباق
و عدم تعامل میکنند که میتواند به فرسودگی و ناامیدی منجر شود.برای پیشگیری از این مشکل، مهم است که مدیریت مدرسه و مدرسان
برای ایجاد ارتباط موثر و حل مسائل از طریق برگزاری جلسات و گفت و گوهای منظم بتوانند سلایق آوزشی خود را به یکیدیگر نزدیک کنند.
8. احساس عدم توانایی در حل و مدیریت مشکلات روزمره کلاسها:
زمانی که مدرسان با مشکلاتی مانند مدیریت کلاس، مشکلات رفتاری دانشآموزان، یا کمبود منابع مواجه میشوند و احساس میکنند که
نمیتوانند به طور موثری با آنها برخورد کنند، احساس ناامیدی و ناکامی پیدا میکنند. برای حل این مشکل، مهم است که مدرسان بتوانند
مهارتهای مدیریت کلاس، مهارتهای ارتباطی و راهکارهای موثر برای حل مشکلات روزمره را بهبود بخشند.
9. ساعتهای کاری طولانی :
ساعات کاری طولانی و ناپایدار نیز میتواند به فرسودگی شغلی منجر شود. زمانی که یک معلم مجبور به کارکردن در ساعتهای طولانی
و بدون استراحت مناسب هست، احساس خستگی و استهلاک ذهنی رخ میدهد. ساعات کاری نامشخص همچنین میتواند باعث بروزناراحتی خانوادگی،
کمبود زمان برای استراحت و تفریح، و کاهش تعادل بین زندگی شخصی و حرفهای شود. برای پیشگیری از این مشکل، مهم است که مدرسان
برنامههای کاری منطبق با نیازهای شخصی و حرفهای خود داشته باشند و به مدیریت زمان مناسب توجه کنند.
10.حجم زیاد کاری خارج از توان :
هر مدرس یا فرد دیگری که در محلی مشغول به کار فعالیت می باشد دارای توانایی و ظرفیت محدود می باشد و برمبنای آن میزان توانایی و ظرفیتی که دارد امکان انجام مسئولیت های محوله را دارد و زمانی که میزان خواسته ها و وظایف از توانایی او خارج شود ، رفته رفته حس ناتوانی در آن فرد ایجاد میگردد و باعث سرخردگی و از دست دادن انگیزه برای ادامه آن مسیر میگردد و در بسیاری از موارد نتیجه آن میشود فرسودگی شغل و ترک آن شغل و محل کار.
11.عدم وجود امنیت شغلی :
نبود امنیت شغلی و حس عدم اطمینان به آینده یکی دیگر از مهمترین مواردی است که باعث فرسودگی شغلی می شود. زمانی که یک فرد به عنوان یک مدرس
نمی دانید که آیا ترم بعدی یا ماه بعدی در آن مرکز حضور دارد و یا کلاس به میزان درخواستی که ثبت کرده است برای وی در نظر گرفته می شود،
به عنوان یک مدرس حس خوبی برای حضور در آن شغل و مرکز نخواهد داشت و دیری نخواهد گذشت که آن شغل یا مرکز را ترک خواهد کرد.
در ادامه چند مورد بسیار مهم دیگر را هم به همراه توضیحاتشان بیان میکنم:
12.نقص در مهارت های نرم:
نقص در ارتباط و ارتباطات ناسازگار میتواند به فرسودگی شغلی منجر شود. وقتی که مدرسان با مشکلات ارتباطی مانند اختلافات بین همکاران،
کمبود ارتباط با دانشآموزان یا والدین، یا مشکلات در ارتباط با مدیریت مواجه میشوند، احساس ناامیدی و ناراضی بودن از شغلشان رخ میدهد.
برای حل این مشکل، مهم است که مدرسان به ایجاد و حفظ ارتباطات سالم و موثر با همکاران، دانشآموزان و والدین توجه کنند و مهارتهای ارتباطی خود را بهبود بخشند.
13. نبود تعادل در زندگی شخصی و کاری :
عدم تعادل بین زندگی شخصی و حرفهای نیز میتواند باعث فرسودگی شغلی شود. وقتی که مدرسان درگیر تعهدات حرفهای زیادی هستند
و زمان کافی برای تفریح، استراحت و مراقبت از خودشان ندارند، احساس خستگی پیدا میکنند. برای پیشگیری از این مشکل،
مهم است که مدرسان به ایجاد تعادل مناسب بین کار و زندگی شخصی خود توجه کنند و زمان کافی برای استراحت و تفریح در نظر بگیرند.
14.نبود فرصت های پیشرفت حرفه ای :
زمانی که مدرسان احساس میکنند که دسترسی به فرصتهای آموزشی و رشد حرفهای محدود است یا نیازهای آموزشی آنها در نظر گرفته نمیشود،
احساس ناامیدی پیدا میکنند. برای حل این مشکل، مهم است که مدرسان به دنبال فرصتهای آموزشی و رشد حرفهای مناسب برای خود باشند
و از منابع و فرصتهای آموزشی موجود استفاده کنند و همچنین مراکز آموزشی نیز برای پیشرفت حرفه ای مدرسان خود برنامه مناسبی ارائه دهند.
در پایان، مهم است به خودتان و به حفظ امنیت روانی و رضایت شغلیتان توجه کنید. پرهیز از فرسودگی شغلی و ایجاد محیط کاری
سالم و موثر برای خود و همکارانتان امری حیاتی است. همچنین، به دنبال توازن میان زندگی شخصی و حرفهای خود باشید و به تواناییها
و نیازهایتان توجه کنید. با مراقبت از خودتان و اعضای تیمتان، میتوانید برای دانشآموزان و محیط آموزشی خود بهترین خدمات را ارائه دهید.
گردآوری: محمدصادق احمدیزدی
میتوانید از مقالات زیر برای مطالعه و درک بهتر موضوع فرسودگی شغلی و راهکارهای مقابله با آن استفاده کنید:
1. Maslach, C., Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual Review of Psychology, 52(1), 397-422.
2. Bakker, A. B., & Demerouti, E. (2007). The job demands-resources model: State of the art. Journal of Managerial Psychology, 22(3), 309-328.
3. Salmela-Aro, K., & Upadyaya, K. (2014). School burnout and engagement in the context of demands–resources model. British Journal of Educational Psychology, 84(1), 137-151.
4. Alarcon, G. M., & Edwards, J. M. (2011). The relationship of engagement, job satisfaction and turnover intentions. Psychological Reports, 108(2), 568-582.
5. Leiter, M. P., & Maslach, C. (2016). Latent burnout profiles: A new approach to understanding the burnout experience. Burnout Research, 3(4), 89-100.
در زمینه فرسودگی شغلی و راهکارهای مقابله با آن، کتابهای زیر میتوانند به شما کمک کننده باشند:
1. "Burnout: The Secret to Unlocking the Stress Cycle" نوشته Emily Nagoski PhD و Amelia Nagoski DMA.
2. "The Burnout Solution: 12 Weeks to a Calmer You" نوشته Siobhán Murray.
3. "The Mindful Path through Worry and Rumination: Letting Go of Anxious and Depressive Thoughts" نوشته Sameet M. Kumar.
4. "Finding Meaning in an Imperfect World" نوشته Iddo Landau.
5. "The Happiness Advantage: The Seven Principles of Positive Psychology That Fuel Success and Performance at Work" نوشته Shawn Achor.
این کتابها ممکن است به شما در درک بهتر فرسودگی شغلی و راهکارهای مقابله با آن کمک کنند.
تعداد نظرات (1)